Wrzosowisko Mostówka. Liliowe dywany niedaleko od Warszawy

Wracaliśmy właśnie z Wrzosowiska Mostówka i - co tu dużo mówić - byliśmy trochę markotni. Chyba suche i upalne lato spowodowało, że wrzosy tamtego roku nie wybarwiły się, jak należy. Gdzieniegdzie w cieniu można było znaleźć liliową kępkę, ale reszta to były pola zszarzałej, mysiej wręcz barwy, której widok był raczej smutny i kierował myśli w stronę nielitościwej natury, która za nic ma potencjalne piękno tych, przetykanych żywozielonymi plastrami gęsto tkanej mącznicy lekarskiej, pól pospolitego wrzosu, od których powinien przecież bić liliowy poblask. A nie bił. Druga sprawa, że ostatnimi czasy wrzosowisko Mostówka stało się hitem internetu i teraz każdy chce tu dojechać.

Czytaj więcej: Atomowa kwatera dowodzenia

Szliśmy ze stacji kolejowej w Mostówce, zostawiając auto jeszcze przed szlabanem. W upalne, słoneczne południe wszędzie ciągnęły się szpalery aut. Ludzie próbowali wjechać w sam środek wrzosowiska. Aż dziwne, że nie wjechali do samego końca, na samiutki środek i stamtąd nie szli na obrzeża szukać i patrzeć, czy coś nie zostało. Wreszcie temat, który jednak w tym stuleciu rozkłada na łopatki: ludzie wożą do lasu śmieci. Mamy je na zdjęciach: resztki rozbabranych samochodów, kartongips, koniecznie izolacja z demontażu klimatyzacji, kable i światłowody, płytki skute ze ściany. Musimy się jeszcze dużo nauczyć. Tak samo zresztą jak parkować przed lasem.

Chrobotek zachrobotał

Wrzosowisko Mostówka odwiedziliśmy po raz pierwszy z końcem maja (31.05.2020 r.). Wiem, przecież wrzosowiska trzeba odwiedzać jesienią, bo to wtedy gęste kobierce liliowych krzewinek z żółknącymi liśćmi pleniącej się tutaj brzozy kontrastują z biało-czarnymi ich pniami, tworząc niemal malarski plener.
Ale i wiosną, mimo braku fioletu, jest tutaj festiwal kolorów.

Wrzosowisko Mostówka leży na piaszczystym terenie o nazwie wydmy lucynowsko-mostowieckie. Pofałdowany teren o powierzchni 435,2 ha leży na wysokości od 89 do 111 m n.p.m. Jest tutaj kompleks wydm, które porastają murawy psammofilne, murawy szczotlichowe, wrzosowiska, wrzosowiska mącznicowe oraz bory sosnowe i mieszane.

Czytaj więcej: Skansen w Sierpcu

Szczególnie ciekawe są jednorodne zbiorowiska mącznicy lekarskiej, których powierzchnia sięga nawet 200 m kw., a to jedne z największych stanowisk tej rośliny w Polsce. Jest tu zresztą 348 różnychgatunków roślin naczyniowych. Wystarczy się rozglądać. Duży zasięg wrzosowisk i muraw zawdzięczamy pożarowi, który strawił tutejsze lasy w 1993 roku.

Oto stalowoszare połacie chrobotka reniferowego zderzają się z żywą, jasną zielenią koron młodych brzózek, ich poznaczone czernią lśniąco-śnieżne pnie nadają temu obrazowi rytm. Łagodzą ten szał kolorów spokojniejsze kolorystycznie sosny, których jasnobrązowe pnie wprowadzają leśny ład i porządek w tę odsłoniętą pustkę. Pośród żółtych połaci odkrytego piachu trafi się gdzieniegdzie ciemnozielona plama borówki brusznicy, nie brakuje różnokolorowych kwiatów, zielenią się ostre trawki, w górze błękit nieba przecięła właśnie sójka.

Wydmy jak z pustyni

Z wrzosowiska Mostówka blisko jest też do lasu, po którym wytyczono oznakowane ścieżki. Zimą można je przemierzać na biegówkach, byle śnieg był. Krajobraz wrzosowiska Mostówka jest jak zza koła polarnego i nie trzeba jechać do Norwegii, by poczuć podbiegunową atmosferę.

Czytaj więcej: Dąbrowiecka Góra Skansen Forteczny

Warto przejść się pasem wydm. Południowe ich stoki to czysty piasek, na północnyh stokach rośnie las sosnowy. Można się tu poczuć trochę jak na pustyni. Przy wierzchołkach korzenie sosen są odsłonięte, tworząc tajemniczo wyglądające plątaniny. Widok malowniczy i rzadki.

Co to jest wrzos? Jak rozpoznać wrzos?

Wrzos zwyczajny lub wrzos pospolity (Calluna vulgaris) to jedyny gatunek wieloletniej rośliny z rodzaju wrzos, należący do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Jest rozpowszechniony w Europie, Azji, Afryce, a na innych kontynentach jest gatunkiem zawleczonym. W Polsce wrzos jest bardzo częsty. Rośnie na kwaśnych i ubogich glebach, w różnych zbiorowiskach roślinnych i warunkach wilgotnościowych. Wrzos jest rośliną miododajną, leczniczą i ozdobną, przez co jest popularny w ogrodach.

Wrzos rośnie w zwartych zbiorowiskach i tworzy charakterystyczne, niskie kobierce przypominające murawy. Dorasta do około 30-40 cm wysokości. Ma zredukowane, igiełkowate listki.

Czytaj więcej: Rzeźba "Samotność" w Warszawie

Wrzos pospolity kwitnie od lipca do października, a niektóre odmiany aż do pierwszych mrozów. Kwitnienie jest obfite, a obupłciowe kwiaty, są drobne, dzwonkowate, różowoliliowe, rzadziej białe, czterokrotne, zebrane w luźnych, jednostronnych wielokwiatowych, rozgałęzionych szczytowych gronach. Owoce to pękające czterema klapami, czterokomorowe torebki ukryte wśród trwałych listków okwiatu, o długości 2–2,5 mm. Mają kształt kulisty, barwę żółtawą do pomarańczowej, okryte są białawymi włoskami. Same nasiona są z kolei czerwonopomarańczowe.

Dziesięć najpiękniejszych wrzosowisk w Polsce

Oto lista dziesięciu najpiękniejszych wrzosowisk w Polsce, które są idealnym miejscem na podziwianie natury, zwłaszcza podczas kwitnienia wrzosów, które zazwyczaj przypada na koniec lata i początek jesieni. Każde z tych miejsc jest wyjątkowe i oferuje piękne widoki, zwłaszcza w okresie kwitnienia wrzosów:

Wrzosowiska Kłomińskie (Pomorze Zachodnie), to jedno z największych wrzosowisk w Polsce, leżące na terenie dawnego poligonu wojskowego niedaleko Bornego Sulinowa. Wrzosy rozciągają się na olbrzymich połaciach ziemi, tworząc niesamowite widoki.
Wrzosowisko na Wzgórzach Twardogórskich (Dolny Śląsk) znajduje się w okolicach Twardogóry. To malownicze miejsce przyciąga miłośników przyrody i fotografów.
Wrzosowisko w Rezerwacie Przyrody Janinów (Mazowieckie) leży w pobliżu Grodziska Mazowieckiego i jest znane z bogactwa wrzosów. To idealne miejsce na spacer wśród pięknej, naturalnej scenerii.
Wrzosowisko Borów Tucholskich (Pomorskie) położone w Borach Tucholskich, to jedno z bardziej znanych wrzosowisk w Polsce. Jest częścią Parku Narodowego Bory Tucholskie.
Wrzosowisko w Rudawach Janowickich (Dolny Śląsk). Piękne tereny w okolicach Rudaw Janowickich, gdzie wrzosy malowniczo porastają górskie stoki i tworzą zapierające dech w piersiach krajobrazy.

Czytaj więcej: Opuszczona baza wojskowa nad Zalewem Zegrzyńskim

Wrzosowiska w Kampinoskim Parku Narodowym (Mazowieckie). Na terenie Puszczy Kampinoskiej, niedaleko Warszawy, znajdują się liczne wrzosowiska, które można podziwiać podczas spacerów lub wycieczek rowerowych.
Wrzosowisko Świętosławskie (Kujawsko-Pomorskie). Wrzosowisko na granicy województw kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego, znane z malowniczych widoków.
Wrzosowisko w Rezerwacie Przyrody Kruczy Kamień (Dolny Śląsk). Położone w Górach Kamiennych, gdzie kwitnące wrzosy są jednym z symboli tego malowniczego regionu.
Wrzosowisko w Słowińskim Parku Narodowym (Pomorskie). Park znany jest z ruchomych wydm, ale wrzosowiska na jego terenie dodają mu niezwykłego uroku, zwłaszcza latem.
Wrzosowiska Cedyńskie (Zachodniopomorskie). To miejsce zachwyca odwiedzających bogatą florą i rozległymi wrzosowiskami, które najlepiej podziwiać na początku września.

Jak dojechać do wrzosowiska Mostówka?

Aby dotrzeć do wrzosowiska Mostówka, które znajduje się niedaleko Wyszkowa w gminie Zabrodzie, trzeba z Warszawy kierować się trasą S8 na Białystok. Na węźle Mostówka zjeżdżamy z ekspresówki kierując się na prawo. Następnie jedziemy około dwóch kilometrów do przejazdu kolejowego, za którym skręcamy ostro w lewo na polną, piaszczystą dróżkę. Dojedziemy nią do dzikiego parkingu, na którym możemy zostawić samochód.

Czytaj więcej: Fort Beniaminów

Można także dojechać z Warszawy do wrzosowiska Mostówka pociągiem. Jeżdżą tędy pociągi relacji Warszawa-Wyszków, które zatrzymują się w Mostówce. Przystanek kolejowy jest 500 metrów od wrzosowiska i aby na nie dotrzeć trzeba iść po prawej stronie torów, w tym samym kierunku, w którym jechaliśmy pociągiem, minąć przejazd kolejowy i dalej podążać tą samą dróżką, którą jechalibyśmy autem. Bilet normalny do Mostówki kosztuje około 12 zł.
Kliknij w Mapy Google,gdy nie możesz dojechać do wrzosowiska Mostówka.

Zobacz galerię zdjęć z naszej kolejnej wycieczki wrześniowej.