09 marca 2020

Zamek w Kole. W tej warowni był król Jagiełło

Zamek w Kole (woj. wielkopolskie) odwiedzamy bardzo chętnie, bo od czasu do czasu spędzamy w tym mieście kilka dni. Dlatego dość regularnie wybieramy się na spacer w okolice zrujnowanej warowni. Ruiny to dominujący akcent na brzegu rzeki Warty.


W marcu 2020 r. burmistrz miasta Koła ogłosił, że miasto uzyskało na remont północnej ściany zamku 200 tys. zł dotacji z Ministerstwa Kultury. Może dzięki tym pieniądzom będzie można wkrótce wdrapać się na wieżę?

Zamek w Kole nad Wartą

Ceglana budowla góruje wznosi się nad płytką doliną Warty, która w czasie roztopów zalewa międzywale. Wał rzeki Warty został wkomponowany w zamkowy pagórek, który - jeśli się dobrze rozejrzeć - także był w średniowieczu solidnie podsypany gliną z okolicznych dołów.
Trzeba przyznać, że krajobraz i przyroda doliny Warty to prawdziwy skarb.

Czytaj więcej: Dąbrowiecka Góra Skansen Forteczny

Mimo, że blisko stąd do ludzkich siedzib, a w oddali widać miasto, to można tu poczuć się jak na bezkresnych polach.
Dzika przyroda także pokazuje swoje najlepsze oblicze: sarny, zające, lisy, łabędzie, ale także mnóstwo innej zwierzyny. Szata roślinna również zachwyca. Jest gdzie się przejść i gdzie poczuć przestrzeń. Pięknie jest tutaj latem, niesamowicie wczesną jesienią, a wręcz doskonale zimą.

Raj blisko natury

Każda pora roku, każdy miesiąc, a nawet tydzień to coś nowego, co nierzadko zaskakuje, a jednocześnie informuje, że to nie człowiek steruje przyrodą, lecz jest zależny od jej niezmiennego, odwiecznego rytmu.
Jeśli ktoś ma ochotę na piknik, to znajdzie tu kawałek trawy, który świetnie się do tego nada.

Czytaj więcej: Szalony zamek Besiekiery

W pobliżu Nadwarciański Park Krajobrazowy i Obszar Chronionego Krajobrazu Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej doskonale nadają się na piesze wędrówki. Ze względu na dobry stan dróg na koronach wałów przeciwpowodziowych okolica jest dobrym rozwiązaniem na wycieczkę rowerową. Przebiega tędy żółty szlak rowerowy. Warta na tym odcinku to także znakomity wybór dla kajakarzy.

Burzliwa historia kolskiego zamku

Zamek kolski miał burzliwą historię. W 1365 roku wieś Koło uzyskała prawa miejskie. Wkrótce potem król Kazimierz Wielki nakazał zbudowanie nad Wartą zamku. Aby go wznieść w zakolu Warty, usypane zostało sztucznie wzgórze, z którego załoga warowni miała strzec szlaku handlowego z Łęczycy na zachód, w głąb Wielkopolski i dalej do Niemiec. Miejsce dla gotyckiej strażnicy wybrano doskonałe, albowiem w tamtych czasach rzeka nie była uregulowana.

Czytaj więcej: Park Potulickich w Pruszkowie

Wody Warty w czasie powodzi rozlewały się na znacznym obszarze wieloma odnogami, a okolica obfitowała w grząskie bagna. Zamek należał do starostwa kolskiego. Z początku powstała sama wieża, następnie budowlę rozbudowano. Do naszych czasów nie przetrwał mur północny rozmyty przez powodzie. Ponoć pierwszą wieżę mógł zbudować król Władysław Łokietek. Archeolodzy sądzą, że były w niej komnaty dla króla.

Jagiełło na zamku w Kole

Po bitwie pod Grunwaldem król Władysław Jagiełło miał przebywać na zamku w Kole aż 35 razy.
W drugiej połowie XV wieku była to siedziba księżnej Anny z Sochaczewa, a w XVI wieku bywali tam Kazimierz Jagiellończyk i Zygmunt Stary. Zamek zaczął jednak podupadać.
W 1655 roku zamek kolski zdobyły wojska szwedzkie, a w XVIII wieku król August III oddał warownię zakonowi bernadrynów z Koła, którzy rozpoczęli rozbiórkę z przeznaczeniem na budulec.

Czytaj więcej: azyl dla niedźwiedzi w Chorwacji czyli Kuterevo

Materiał cieszył się takim powodzeniem, że choć do dziś stoją ruiny zamku w Kole, to są one niepełne.
Pozostałości warowni figurują w rejestrze zabytków od 1953 roku. Zamek został częściowo zabezpieczony podczas remontu w latach 70. ubiegłego stulecia. Od czas do czasu wraca temat odbudowy, ale te zamierzenia nie przerodziły się w rzeczywistość.

Badania archeologów w Kole

W 2019 roku archeolodzy przeprowadzili na zamku wykopaliska. Po ich zakończeniu odbyły się rozmowy z lokalnymi władzami. Liczono, że efektem będzie trwałe zabezpieczenie i częściowa odbudowa ruin w celu ich "uczytelnienia". Po takich pracach warownia mogłaby być jeszcze ładniejsza i łatwiej dostępna.
Archeolodzy Tomasz Olszacki i Artur Różański odnaleźli na wapiennej wylewce fundamentowej reliktów wieży mieszkalnej, odkrytej podczas wykopalisk, kazimierzowski kwartnik (półgrosz) bity w mennicy krakowskiej w latach 1365-1370.

Czytaj więcej: Zwiedzanie Powązek Wojskowych

Archeolodzy uważają, że oznacza to, iż król Kazimierz Wielki, który nadał Kołu prawa miejskie w 1362 roku zaraz potem rozpoczął budowę siedziby dla siebie. Moneta ma być tego dowodem.
Paradoks polega na tym, że mimo, iż zamek nazywany jest kolskim, to administruje nim sąsiednia gmina Kościelec, na której terenie leży.

Zamki w Wielkopolsce

Ile zamków jest w Wielkopolsce? W Wielkopolsce jest 29 zamków. Nie ma już wśród nich zamku Opalińskich w Opalenicy, który popadł w ruinę, następnie został rozebrany, a resztki gruzów zostały wykorzystane do zasypania fosy, po której zostały dziś tylko nieznaczne zarysy. Laik ich nie dostrzeże. Niektóre są dziś malowniczymi ruinami. Kilka jest tak przebudowanych, że ledwie przypominają pierwociny. Ale jest też kilka, które mogą zachwycić. Pięknie prezentuje się zamek w Gołuchowie w ogromnym parku i z dodatkowymi atrakcjami, np. hodowlą żubrów. Jego wnętrza są jednymi z najpiękniejszych w Polsce. Wspaniale prezentuje się także zamek w Kórniku m.in. ze zbiorami etnograficzno-przyrodniczymi z Australii i Oceanii. Według legendy nocą po parku i zamkowych komnatach przechadza się Teofilia z Działyńskich zwana "Białą Damą". Zamek otacza malownicze arboretum. Wart wizyty jest ogromny zamek w Rydzynie, który dziś jest ośrodkiem konferencyjnym i hotelem jednocześnie. Goście hotelowi mogą zwiedzać cały zamek, w tym dwie wystawy stałe i okresowe. Wart obejrzenia jest zamek w Koninie, gdzie można obejrzeć jeden z najbardziej kompletnych szkieletów słonia leśnego. Przyjemny jest także zamek w Sierakowie.


W Wielkopolsce znajdziemy następujące historyczne obiekty architektury zamkowej: zamek w Borysławicach Zamkowychzameczek Myśliwski "Bażantarnia" w Bugaju,
zamek w Chojnicyzamek w Gołańczyzamek w Gołuchowiezamek w Gorajuzamek na Jeziorze Góreckimzamek w Jarociniezamek królewski w Kaliszuzamek królewski w Kolezamek w Koninie Gosławicachzamek w Koźminiezamek w Krajencezamek w Kórnikuzamek w Lędyczkuzamek w Osiecznejzamek w Ostroroguzamek w Ostrowie Lednickimzamek w Ostrzeszowiezamek w Przedczuzamek w Poznaniuzamek w Pyzdrachzamek w Rydzyniezamek w Sierakowiezamek w Szamotułachzamek w Wąsowiezamek w Wyszynie oraz zamek w Zbąszyniu. A ile zamków jest w Polsce? W Polsce są 402 zamki. Wyliczył to Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Jak dojechać do zamku w Kole

Aby dojechać do zamku w Kole należy zjechać z autostrady A2 na zjeździe Koło i skierować się do miasta. Można do niego dojechać także drogą krajową 92 Konin-Kłodawa-Kutno-Łowicz-Sochaczew-Warszawa. Z obwodnicy Koła należy wjechać do miasta i kierować się przez most na Warcie na rondo przy moście i ul. Zamkowej.

Czytaj więcej: Murale Warszawy

Warto znaleźć w okolicy miejsce do zaparkowania, bo dojazd do samego zamku może być utrudniony. Można do niego dojechać z drugiej strony przez wieś Gozdów.
Aby uzyskać wskazówki dojazdu do zamku w Kole kliknij w Mapę Google. Dojazd do zamku w Kole w Mapach Google.



A to widok zamku w Kole w usłudze Google Street View:



Zobacz zdjęcia zamku w Kole:





















9 kwietnia 2023 r., Wielkanoc. Kajaki na Warcie



31 marca 2024 r.





Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.


Znasz? Skomentuj!