Fontanna czterech kwartałów w Gdańsku. Co tu robią lwy?

Jest takie miejsce w Gdańsku, gdzie w strumieniach wody kąpią się cztery zielonkawe lwy. To Fontanna Czterech Kwartałów. Woda tryskała tu od dawna, ale wodotrysk zyskał zupełnie nowy kształt. Skrzące się w promieniach krople lecą rozdmuchiwane przez wiatr w róźnych kierunkach, słońce tworzy miliony tęcz na mgiełce, która unosi się nad spiżowymi grzywami czterech lwów. Uwielbiają to miejsce najmłodsi, kochają je turyści z całego świata, którzy fotografują się na tle wielkich kotów nawiązujących do herbu Gdańska. Szczególnie jeden jest śmieszny... Szeroko rozdziawia paszczę, jakby usiłował złapać w pysk rozbryzgi wody. Piękny zakątek.

Dlaczego Cztery Kwartały a nie lwy?

Nazwa Fontanny Czterech Kwartałów w Gdańsku pochodzi od nieistniejącej już studni Czterech Kwartałów, która kiedyś znajdowała się na styku czterech jednostek administracyjnych Głównego Miasta w Gdańsku. Utworzone zostały one w celu lepszego zarządzania mieszkańcami po ich buncie przeciwko Radzie Głównego Miasta w 1416 roku. Miasto zostało wtedy podzielone na cztery obszary: Kwartał Bramy Kogi (później Kogi), Kwartał Bramy Szerokiej (później Szeroki), Kwartał Bramy Wysokiej (później Wysoki) oraz Kwartał św. Ducha (później Rybacki).

Czytaj więcej: Westerplatte. "Pieśń o żołnierzach"

Każdy kwartał miał swoją chorągiew, noszoną przez oddziały strażników mieszczańskich: sztandar czerwony należał do Kwartału Kogi, niebieski do Kwartału Szerokiego, biały do Kwartału Wysokiego, a pomarańczowy do Kwartału Rybackiego. Według źródeł historycznych dawna studnia Czterech Kwartałów, która stała w tym miejscu, była ozdobiona czterema postaciami, zwróconymi w stronę poszczególnych kwartałów. Na środku zaś umieszczona była flaga Gdańska. Studnia ta zsotała jednak zlikwidowana w latach 1853-1860. Od tamtej pory w tym miejscu był pusty plac. Z kolei przed drugą wojną światową była tam zabudowa. Po wojnie odbudowywane obiekty zostały odsunięte na wschód. Teraz jest tam zbieg ul. Św. Ducha i Grobli I.

Cytat z historii z rozbieżnościami

W 2005 r. Saur Neptun Gdańsk ogłosił konkurs na projekt fontanny, który wygrały Ewa Koprowska-Szulc oraz Lucyna Kujawa. Fontanna Czterech Kwartałów powstała na planie kwadratu o boku 6 metrów. Są tu cztery części symbolizujące każdy z dawnych kwartałów. Są one wyróżnione koorami nawiązującymi częściowo do barw dawnych chorągwi. Powstały jednak rozbieżności, bo zamiast koloru pomarańczowego jest żółty, a szklane płyty nie zostały umieszczone zgodnie z danymi historycznymi.

Czytaj więcej: Ławeczka Pawła Adamowicza

Fontanna ma posadzkę z czarnych płyt granitowych. Znajdują się w nich 24 dysze tryskające wodą, za których pracę odpowiada komputer sterujący. W czterech rogach fontanny znajdują się rzeźby lwów naturalnej wielkości, nawiązujące do mutywu, który posiada Herb Wielki Miasta Gdańska. U bocznic tarczy są tam dwa podtrzymujące ją wspięte na tylne łapy złote lwy, zwrócone ku sobie. Wybudowanie fontanny wraz z zagospodarowaniem jej sąsiedztwa kosztowało 3 mln zł. Współfinansowały ją: Miasto Gdańsk, Saur Neptun Gdańsk i Galeria Bałtycka.

Lwy skusiły wandali

W 2014 r. nieznani sprawcy zamalowali oczy lwów z Fontanny Czterech Kwartałów czarnym sprayem. Zwierzęta wyglądały jakby płakały czarnymi łzami. Bali się ich najmłodsi odwiedzający. Konserwatorzy administratora fontanny - Gdańskich Melioracji - musieli potem żmudnie czyścić figury lwów, co nie było łatwe. Straty wyniosły około 1 tys. zł.

Czytaj więcej: Wyspa Sobieszewska

Mimo, że fontanna jest w zasięgu miejskiego monitoringu nie udało się zidentyfikować sprawcy zniszczenia instalacji. Dlatego Andrzej Chudziak, dyrektor Gdańskich Melioracji, nawet nie zgłaszał sprawy policji. W 2017 r. fontanna przeszła remont, podczas którego wymieniono dysze. Przy okazji zainstalowano dodatkowe oświetlenie.

Jak dotrzeć do Fontanny Czterech Kwartałów?

Aby dotrzeć do Fontanny Czterech Kwartałów w Gdańsku komunikacją miejską, najlepiej skorzystać z tramwaju lub autobusu. Jeśli wybierzemy tramwaj, trzeba wysiąść na przystanku "Brama Wyżynna", który znajduje się kilka minut spacerem od fontanny. Z przystanku wystarczy przejść przez Targ Węglowy i skierować się w stronę ul. Długiej, skąd kierujemy się w boczne uliczki po lewej. Tak dostaniemy się wprost do ulicy Grobla. Jeśli wybierzemy autobus, trzeba sprawdzić, czy kursuje do przystanku "Dworzec Główny", skąd również szybko dotrzemy na miejsce pieszo. Podobnie jeśli do dworca dojedziemy pociągiem dalekobieżnym lub SKM-ką, czyli trójmiejską Szybką Koleją Miejską.

Czytaj więcej: Wyspa Sobieszewska

Jeżeli planujemy podróż samochodem, najlepiej zaparkować w okolicach parkingów przy Targu Węglowym lub w rejonie ulicy Podwale Przedmiejskie. Warto jednak pamiętać, że starówka ma ograniczony ruch samochodowy, a same uliczki wokół fontanny są dostępne głównie dla pieszych. Rowerem dotrzemy łatwo do fontanny ścieżkami rowerowymi prowadzącymi przez Długie Pobrzeże, a pieszo - najwygodniej z głównego traktu turystycznego, czyli ulicy Długiej, z której wystarczy skręcić w stronę kościoła św. Mikołaja i dalej w ulicę Grobla. Pomogą w tym czytelne drogowskazy miejskiego systemu informacji.

A jeśli przytrafią się problemy z trafieniem, można kliknąć w Mapy Google.

Zobacz więcej zdjęć FOntanny Czterech Kwartałów.