07 czerwca 2024

Zamek w Uniejowie. Po ogrodach z Białą Damą

Zamek arcybiskupów gnieźnieńskich w Uniejowie, który pochodzi z XIV wieku, a stoi tuż nad brzegiem rzeki Warty w malowniczym parku. Wciąż żyje, a nawet być może ma się lepiej niż za dawnych czasów. Dziś mieści się tu hotel oraz centrum konferencyjne i restauracja. A z zamku są dwa kroki do znanego w całej Polsce kąpieliska geotermalnego Termy Uniejów.

Historia zamku w Uniejowie

Zamek w Uniejowie powstał w latach 1360-1365 na lewym brzegu rzeki Warty na życzenie arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorii Skotnickiego. Wcześniej były tam umocnienia drewniane, ale z dymem puścili je w 1331 r. Krzyżacy. Czworoboczny zamek w stylu gotyckim miał wieżę obronną na planie koła wysoką na około 25 metrów. W warowni odbył się w 1376 roku synod biskupów z udziałem nuncjusza, a biskupstwo trzymało tam diecezjalny księgozbiór, był tam też skarbiec, a w nim cenne przedmioty z katedry w Gnieźnie. W 1525 roku zamek spłonął. Po pożarze starosta Stanisław z Gomolina odbudował zamek w Uniejowie w stylu renesansowym. W 1534 r. był on już elegancką rezydencją, a w końcu w pierwszej połowie XVII wieku stracił walory obronne. Mieszkali w nim biskupi Jan Wężyk i Maciej Łubieński, co symbolizuje portal bramy wjazdowej i umieszczone tam herby. 


Wiek XVIII to kolejne klęski: najazd saski z 1704 r. i pożar dachów nad zamkiem i wieżą w 1736 roku, kiedy to płonął cały Uniejów. Wyremontowany przez biskupa Krzysztofa Antoniego Szembeka zamek przeszedł w 1836 roku wraz z tytułem hrabiego w ręce generała Karola Tolla, Estończyka zaangażowanego przez carat do tłumienia Powstania Listopadowego. Jego syn Aleksander przebudował zamek w stylu romatycznego klasycyzmu, a obok powstał za sprawą jego żony romantyczny park krajobrazowy, przypominający Arkadię lub podwarszawski Morysin, sąsiadujący z rezydencją królewską w Wilanowie. Zamek znacznie ucierpiał w czasie drugiej wojny światowej i po niej - w czasach PRL. Dopiero w latach 1956-1967 przeprowadzono prace remontowe, tworząc w nim archiwum. Dziś zamek pełni funkcję hotelu i centrum konferencyjnego. W jego wnętrzach działa lubiana restauracja.

Z Białą Damą w alei grabowej

Biała Dama stoi w parku przy zamku w Uniejowie. To rzeźba z białego marmuru, przedstawiająca zamyśloną kobietę w długiej sukni. Znalazła się tutaj nieprzypadkowo, bo wiążą się z nią powtarzane tutaj legendy. Według jednej z nich Białą Damą jest Uniejka. Gdy zbóje zagrozili młodzieńcowi z zamku i zażądali wydania skarbów ukrytych przed najazdami w parku, powiedział o tym dziewczynie, która uśpiła chłopaka, a sama wyprowadziła rzezimieszków na bagna. Nie zdołała jednak uciec i sama utonęła wraz z nimi, gdy jeden - zapadając się - złapał ją za rękę. Od tej pory nad brzegiem można spotkać jasną sylwetkę. Jeśli zaś ktoś ma złe zamiary, usłyszy jęki zbójców.


Inna legenda mówi, że Białą Damą jest żona carskiego generała Aleksandra Tolla. Miała ona sprowadzić wiele zagranicznych gatunków drzew, które sadziła w parku. Generałowa poświęciła wiele wysiłku i uczuć, by stworzyć nad Wartą miejsce niepowtarzalne. Gdy zmarła, nie przestała przechadzać się po alejkach. Park w Uniejowie otacza lekko wzniesione wzgórze, na którym stoi zamek. Ma około 32 hektary powierzchni. Rosną w nim m. in. buk i dąb szypułkowy, uznane za pomniki przyrody. Wiele drzew jest opisanych, o ich gatunku informują tabliczki. Jest także aleja grabowa i wiele elementów parkowej architektury, w tym dzieła sztuki, które powstały podczas plenerów na zamku w Uniejowie.

Jak dojechać do zamku w Uniejowie?

Jak dojechać do Uniejowa? Dojazd do Uniejowa jest bardzo prosty. Jedziemy autostradą A2, a następnie zjeżdżamy z niej na węźle Dąbie (położonym między Strykowem a Koninem). Następnie drogą wojewódzką nr 473 jedziemy na południe w kierunku Uniejowa. Wjeżdżamy w stare miasto, gdzie można zostawić samochód, a do zamku w Uniejowie przejść przez malowniczą kładkę na rzece Warcie

Czytaj więcej: Słynna warszawska Cepelia. Co w niej będzie?

Inna opcja to dojechanie drogą 473 do ronda w Uniejowie i przejechanie przez most drogowy na Warcie w kierunku na Turek. Zaraz za mostem skręcamy w prawo w ul. Zamkową, którą dotrzemy do parkingów. Najpierw są Termy Uniejów, a potem zamek w Uniejowie.
My jechaliśmy, skręcając z autostrady A2 na węźle Wartkowice, skąd udaliśmy się bocznymi drogami na Uniejów. W samym Uniejowie do zamku i term kieruje wyraźny system tablic informacyjnych.
Zamek mieści się w Uniejowie przy ul. Zamkowej 2. W razie problemów z dotarciem można kliknąć w Mapy Google.



Zobacz zdjęcia zamku w Uniejowie.






Bruk w zamkowej bramie










Widok z dziedzińca na zamkową wieżę. Można ją zwiedzać. Bilet upoważniający do zwiedzania muzeum i wieży kosztuje 15 zł.














Biała Dama w ogrodach zamkowych.




Kamienny "croissant". Efekt plenerów w domu pracy twóczej.



Mostek nad fosą, która dziś jest sucha.






Historyczne zdjęcia zamku w Uniejowie.






Plaża na brzegu rzeki Warty.



Piesza kładka, która łączy zamek i starą część Uniejowa.



Panorama miasta Uniejowa z wałów obok zamku.



Restauracja "Herbowa" na zamku w Uniejowie.





Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.


Znasz? Skomentuj!