03 lipca 2020

Dzwonnica loretańska w Studziankach.

Dzwonnice loretańskie, mówiąc inaczej, burzówki, popularne były na terenach zamieszkałych przez górali od XVII wieku. Drewniane dzwonniczki miały za zadanie dźwiękiem sygnaturki odpędzać złe moce i odganiać burze, tak częste latem na pogórzu.

Czytaj więcej: Dąbrowiecka Góra Skansen Forteczny

Zresztą do dziś w podobnym celu wykorzystuje się dzwonnice przy kościołach. Gdy nadchodzi burza, biją dzwony. Ta drewniana wieżyczka stoi na końcu świata, w Studziankach, gdzieś za Pająkowym Wierchem na Orawie polskiej (woj. małopolskie). Tu dojechać, to trzeba się kierownicą nakręcić.

Burzówka ze Studzianek

Dziś małe, drewniane dzwonnice pełnią także rolę kaplic. Przy tej, która stoi w Studziankach Orawczańskich raz do roku odprawiana jsst msza święta.

Czytaj więcej: Kościół drewniany w Skrzydlnej

Dzwonnice nabrały także przez lata nowych funkcji: chroniły przed pożarem, zawiadamiały o śmierci, wzywały do modlitwy, na przykład na Anioł Pański, nabożeństwo majowe lub czerwcowe.

"Łamiące pioruny" sygnaturki loretańskie 

Zwyczaj budowania dzwonnic loretańskich mazywanych inaczej burzówkami ma związek z kultem Matki Bożej z Loreto oraz wiarą, że czczony w sankturaium papieskim Santa Casa di Loreto we Włoszech Domek Maryi został według tradycji przeniesiony w XIII wieku z Nazaretu do miasteczka w prowincji Ankona przez aniołów. Według miejscowego wierzenia jest to ta część domostwa, w którym Matka Boża urodziła się, a następnie poczęła i wychowywała Jezusa. Zaś do cudu przeniesienia miało dojść na początku maja 1291 roku. W rzeczywistości sfinansowała tę operację kupiecka rodzina de Angeli. Miejsce to zyskało sławę także w Polsce.

Czytaj więcej: Muzeum Orkana w Rabce-Zdroju

Pielgrzymi z Polski, którzy jechali do Loreto, przywozili stamtąd między innymi dzwonki. Te sygnaturki niejednokrotnie miały napis łaciński "fulgura frango", co oznacza "rozbijam piorun". W XVIII wieku rozprzestrzeniła się wiara w moc tych dzwonów, powstawały kolejne dzwonnice. Ludzie wierzyli, że dźwięk odstrasza płanetników odpowiedzialnych m.in. za sprowadzanie na ludzi deszczu i złej pogody, a co za tym idzie chroni przed gwałtowną, niszczącą mocą ulewy oraz odgania grzmoty, chroniąc przed piorunem i zapobiegając pożarom. Najwięcej dzwonnic powstało na Podhalu, Orawie i Żywiecczyźnie. Do dziś stoją zazwyczej te, które zbudowano w XIX i na początku XX wieku, często w miejscach, gdzie już wcześniej istniały podobne "burzówki".

Orawa, gdzie jest?

Orawa w Polsce to historyczna kraina w Europie Środkowej w dorzeczu rzeki Orawa, która dała jej nazwę. Nie wiadomo jednak skąd się wzięła Orawa rzeka. Kraina leży cześciowo w Polsce, a w większości na Słowacji. Cały Orawa region ma w Polsce powierzchnię 1900 km kwadratowych. Po polskiej stronie Orawa sięga pod Babią GóręPasmo Policy i grzbiet Pasma Podhalańskiego. Później granica idzie w poprzek Kotliny Orawsko-Podhalańskiej i ku Tatrom ZachodnimNa Słowacji Orawa zahacza o gory Wielka Fatra i Mała Fatra, a z drugiej strony o Beskid Żywiecki. Środkiem tak wyznaczonej Orawy płynie rzeka Czarna Orawa, która po wypłynięciu z zalewu Jezioro Orawskie nosi już inne imię, to nazwa Orawa. Rzeka Orawa płynie do rzeki Wag w zlewni Morza Czarnego. To całkiem spora rzeka, którą organizowane są nawet spływy flisackie.

Czytaj więcej: Tężnia solankowa w Konstancinie

Spór o Orawę
 pomiędzy Polską a Czechosłowacją wybuchł po pierwszej wojnie światowej. Górną Orawę zamieszkiwali Polacy, Dolną - Słowacy. Podział odbył się bez plebiscytu, Polska zgodziła się w 1920 roku, by pozostawić w swoich granicach 12 wsi Górnej Orawy. Niedawno obchodzono stulecie tego wydarzenia. W 1924 r. do Polski przyłączono brakujący kawałek Lipnicy Wielkiej, ale oddane zostały wsie Suchá Hora (Sucha Góra) i Głodówka. Między 1938 a 1939 rokiem Polska przyłączyła jeszcze spory fragment terenu Orawy, ale w czasie drugiej wojny światowej całą Orawę przejęła Słowacja, a po wojnie powrócono do poprzednich na mocy umowy z 13 czerwca 1958 r. Dość późno zatem sytuacja na Orawie się ustabilizowała. Nic dziwnego, że jeszcze dwadzieścia lat później można było spotkać w regionie szyldy na których napisy słowackie występowały razem z polskimi. Można się było tu poczuć jak za granicą.

Ile miejscowości jest na Orawie?

Za centrum polskiej Orawy uważana jest dziś Jabłonka lub Jabłonka Orawska - jak mówią niektórzy. Jabłonka należy do powiatu nowotarskiego. W miejscowości siedzibę ma gmina JabłonkaJabłonka to gmina wiejska. Miejscowość leży na trasie drogi krajowej nr 7 (międzynarodowej drogi E-77) na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich 957 i 962.

Czytaj więcej: Most gotycki w Kłodzku

Ile miejscowości jest na polskiej Orawie? Obecnie jest 14 miejscowości na polskiej OrawieWsie na polskiej Orawie to: Bukowina-OsiedleChyżneHarkabuz, JabłonkaKiczoryLipnica MałaLipnica WielkaOrawkaPiekielnikPodsarniePodszklePodwilkZubrzyca Dolna oraz Zubrzyca Górna.

Jak dojechać do Studzianek?

Jaki jest dojazd do Studzianek? Aby dojechać do Studzianek, najłatwiej przy kościele w Orawce skręcić w górę i jechać kilka kilometrów wąską asfaltową szosą.

Czytaj więcej: Skansen w Sierpcu

Dojedziemy do położonej na grzbiecie wioski. Da się także dojechać przez Podwilk i Podsarnie. Można też kliknąć w Mapy Google i pozwolić się poprowadzić automatom.



Ze Studzianek rozciąga się fenomenalny widok na Tatry.





Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.


Znasz? Skomentuj!